1,3 mld euro dla regionu. Komisja Europejska przyjęła projekt Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027

Program przyczyni się do dalszego wzrostu gospodarczego Podlaskiego. Obszary, które będą mogły liczyć na wsparcie, to m.in. działalność badawczo-rozwojowa w przedsiębiorstwach, efektywność energetyczna, gospodarka niskoemisyjna, ochrona różnorodności biologicznej, dziedzictwo kulturowe, edukacja czy aktywizacja zawodowa i społeczna osób w trudnej sytuacji. Komisja Europejska zaakceptowała program w środę, 7 grudnia, a pierwsze konkursy planowane są w pierwszym półroczu przyszłego roku.

– Budżet programu jest o prawie 90 mln euro wyższy niż w perspektywie 2014-2020. Tylko cztery regiony mają w nowej perspektywie większe budżety – podkreślił Artur Kosicki. – To sukces. Sukces samorządu, polskiego rządu, który wspierał nas w negocjacjach, i pracowników urzędu marszałkowskiego, zaangażowanych w przygotowanie tego programu.

- Dziś Komisja Europejska przyjęła program „Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027”. Przyjęty program odzwierciedla szczególne potrzeby, wyzwania i możliwości stojące przed regionem, wyznaczając drogę do przemyślanych inwestycji poprzez następne 7 lat. Patrząc w przyszłość widzimy, że czas oczywistych i „prostych” projektów infrastrukturalnych w województwie podlaskim powoli dobiega końca. Sieć dróg ekspresowych jest niemalże domknięta, infrastruktura wodno-ściekowa praktycznie została dostosowana do standardów unijnych, a podstawowe projekty edukacyjne, rewitalizacyjne i kulturalne są już w większości zakończone. Liczymy więc na nieszablonowe pomysły naszych przyszłych beneficjentów. W końcu naszym wspólnym zadaniem jest realizacja ambitniejszych celów związanych z transformacją ekologiczną i cyfrową oraz budowaniem odporności w oparciu o liczne atuty województwa podlaskiego. Dlatego na cele klimatyczne przeznaczymy bezpośrednio 21 proc. nowego programu, czyli ponad 357 milionów euro, a działania związane z cyfryzacją administracji, digitalizacją zasobów publicznych oraz rozwojem cyberbezpieczeństwa to ponad 14 milionów euro. W sumie Podlaskie otrzyma z Funduszy Europejskich prawie 1 miliard 300 milionów euro – mówiła Angela Martinez-Sarasola, kierownik Wydziału Polskiego w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej.

Realizacja misji Ambitne Podlaskie

Marszałek dodał, że program jest jednym z narzędzi realizacji Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego 2030. – Ma przede wszystkim służyć realizacji jej misji, która brzmi: Ambitne Podlaskie, ale także wizji rozwoju regionu w 2030 roku, określonej jako Podlaskie przedsiębiorcze, partnerskie i perspektywiczne – podkreślił Artur Kosicki.

Program Fundusze Europejskie dla Podlaskiego 2021-2027 (FEdP) był szeroko konsultowany z mieszkańcami. Od 25 listopada do 29 grudnia 2021 r. mogli oni zgłaszać uwagi do projektu. W trakcie konsultacji odbyły się również spotkania online (6 i 15 grudnia), podczas których uczestnicy przedstawili swoje opinie na temat programu. A 15 marca 2022 r. projekt został przesłany do KE i rozpoczęły się oficjalne konsultacje.

– Pamiętajmy, że tak naprawdę beneficjentami tego programu będą mieszkańcy Podlaskiego. To oni skorzystają z inwestycji i różnych przedsięwzięć społecznych, które zostaną zrealizowane dzięki tym funduszom – powiedział marszałek. – Mogę obiecać, że jako zarząd dążyć będziemy do tego, żeby program efektywnie służył mieszkańcom i skutecznie wdrażał fundusze europejskie.

Wsparcie wielu obszarów

A program FEdP zakłada pomoc unijną w wielu dziedzinach życia. Skorzystają z niej przedsiębiorcy, samorządy, organizacje pozarządowe, podmioty ekonomii społecznej i wielu innych beneficjentów.

FEdP podzielony jest na części, na które przyporządkowane zostały konkretne kwoty z funduszy europejskich. To:

Badania i innowacje (z wkładem UE 166,8 mln euro) – gdzie zaplanowano m.in. wsparcie rozwoju przedsiębiorczości, badań i rozwoju, e-usług, cyberbezpieczeństwa, promocji podlaskiej gospodarki, usług doradczych dla firm oraz pomoc dla nowo powstałych przedsiębiorstw;

Region przyjazny środowisku (359 mln euro) – przewiduje wspieranie efektywności energetycznej, rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE), działania na rzecz adaptacji do zmian klimatu, transformację regionalnej gospodarki w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym, wsparcie gospodarki wodno-ściekowej czy działania z zakresu błękitno-zielonej infrastruktury;

Lepiej skomunikowany region (147,1 mln euro) – obejmuje działania zwiększające mobilność regionalną, w szczególności poprzez budowę i przebudowę dróg wojewódzkich, rozwój ciągów pieszo-rowerowych, a także rozwój pasażerskiego transportu zbiorowego;

Przestrzeń społeczna wysokiej jakości (127,3 mln euro) – będą to głównie inwestycje w infrastrukturę przedszkolną i edukacyjną, społeczną, zdrowotną czy ochronę dziedzictwa kulturowego. Wspierane też będą inwestycje, służące rozwojowi turystyki w oparciu o m.in. walory przyrodnicze, dziedzictwo kulturowe i lokalne produkty turystyczne;

Zrównoważony rozwój terytorialny (50 mln euro) – gdzie wsparcie będzie wdrażane z zastosowaniem instrumentów terytorialnych, takich jak: Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT), Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS) oraz inne instrumenty terytorialne (IIT), w szczególności programy rewitalizacji oraz partnerstwa strategiczne. Są tu przewidziane m.in. ochrona, rozwój i promowanie publicznych walorów i usług turystycznych, dziedzictwa kulturowego i ekoturystyki poza obszarami Natura 2000;

Zrównoważona mobilność miejska (40 mln euro) – pomoc skierowana będzie m.in. na zakup i modernizację niskoemisyjnego i bezemisyjnego taboru na potrzeby transportu publicznego, wyposażenie dróg czy ulic w infrastrukturę służącą obsłudze tego transportu (np.: zatoki, podjazdy, zjazdy, pętle) czy wdrażanie inteligentnych systemów transportowych;

Fundusze na rzecz zatrudnienia i kształcenia osób dorosłych (130 mln euro) – wsparcie zostanie przeznaczone na włączenie społeczne poprzez aktywizację osób bezrobotnych, osób młodych, a także na szkolenia czy działania z zakresu rehabilitacji medycznej ułatwiającej powrót do pracy;

Fundusze na rzecz edukacji i włączenia społecznego (186,9 mln euro) – działania koncentrować się będą na wsparciu edukacji przedszkolnej, kształcenia zawodowego, aktywizacji osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, pomocy osobom z niepełnosprawnościami, tworzeniu domów opieki, realizacji programów zdrowotnych;

Fundusze na rzecz rozwoju lokalnego (30 mln euro) – pomoc skierowana będzie do lokalnych społeczności w formie RLKS, w szczególności poprzez wspieranie edukacji przedszkolnej, małych szkół kształcenia ogólnego, integracji społeczności lokalnej oraz zwiększenie dostępności do usług opiekuńczych.

Wspieranie energii odnawialnej na potrzeby lokalnych społeczności (10 mln euro) – obejmuje produkcję energii i ciepła ze źródeł odnawialnych z przeznaczeniem dla lokalnych społeczności i na potrzeby własne mieszkańców. Realizowane będą tu projekty polegające na montażu OZE na budynkach mieszkalnych.

Barbara Likowska-Matys