Poddasze to dodatkowa przestrzeń, którą można wykorzystać do dowolnego użytku. Jakie są elementy konstrukcyjne poddasza i które z nich się zabudowuje, a które można wyeksponować? Jak wybrać wysokiej jakości drewno na konstrukcję poddasza? Sprawdź wskazówki!

Domy z poddaszem mają wiele zalet. Zapewniają więcej przestrzeni użytkowej niż domy parterowe przy tym samym obrysie domu. Dzięki temu wygodny i funkcjonalny dom można zbudować nawet na małej czy wąskiej działce. Choć obecność poddasza oznacza dodatkowy koszt inwestycji i bardziej skomplikowany proces budowy, najczęściej atuty poddasza przeważają nad tymi wyzwaniami.

Jak buduje się poddasze? Najważniejsze elementy konstrukcji dachu

Poddasze to najwyższa kondygnacja budynku, umiejscowiona bezpośrednio pod dachem. Poddasze może być nieużytkowe lub użytkowe, czyli przystosowane do przebywania w tej przestrzeni ludzi. W tym drugim wypadku należy je ocieplić i odpowiednio wykończyć. 

Najczęstszym rozwiązaniem w przypadku domów z poddaszami jest drewniana konstrukcja dachu (więźba dachowa), którą wykonuje się przy pomocy złączy ciesielskich bezpośrednio na placu budowy. Aby poddasze stało się użytkowe, poszczególne elementy drewnianej konstrukcji zwykle się ukrywa pod warstwą ocieplenia i poszycia z płyt kartonowo-gipsowych. W wielu projektach, zwłaszcza w stylu rustykalnym, niektóre elementy konstrukcyjne poddasza, takie jak jętki, belki czy nawet krokwie pozostawia się odsłonięte. 

Wśród najważniejszych elementów drewnianych, z których wykonana jest konstrukcja dachu wyróżniamy, w zależności od rodzaju więźby dachowej, krokwie, murłaty, jętki, płatwie czy słupy. 

Podstawowy element konstrukcyjny poddasza to krokwie czyli połączone ze sobą symetrycznie drewniane belki. Łączą się one w kalenicy, a opierają na belce stropowej lub ścianie zewnętrznej budynku za pośrednictwem poziomej belki czyli murłaty. Cały ten element o kształcie trójkąta to tzw. wiązar dachowy. Ma on za zadanie przenosić na ściany nośne ciężar własny dachu oraz obciążenia wywołane wiatrem czy śniegiem. 

Aby wiązar był kompletny, do krokwi potrzeba murłaty. Ta drewniana pozioma belka ułożona jest na murze domu. Murłatę łączy się z krokwiami, a także zamurowuje lub ociepla, aby zlikwidować mostki cieplne, czyli „słabe punkty” domu, w których zmniejszony jest opór cieplny budynku (miejsca, przez które przenika do domu zimno). 

W przypadku niektórych typów więźby dachowej kolejnym ważnym elementem konstrukcyjnym poddasza są jętki. To charakterystyczne drewniane belki, które podpierają krokwie mniej więcej w 2/3 ich wysokości. Jętki stanowią dodatkowy element stabilizujący i podpierający wiązary dachowe – stosuje się je przy rozpiętości dachu większej niż 6-7 metrów i gdy pokrycie dachu jest ciężkie (np. dachówka ceramiczna). 

Wśród elementów konstrukcyjnych poddasza wyróżnia się też płatwie (w przypadku więźby dachowej płatwiowo-kleszczowej). Płatwie montuje się równolegle do kalenicy dachu. Opierają się na słupach, a często są dodatkowo stabilizowane przez ukośne deski, czyli miecze. Miecze stabilizują i usztywniają konstrukcję ramy w tym typie więźby dachowej. Kolejny element przy tej konstrukcji dachu to kleszcze - podwójne belki, które wiążą końce słupów z opartymi na nich krokwiami. Montuje się je co kilka  par krokwi.

Konstrukcja poddasza zależy od typu więźby dachowej

Wyróżnić można kilka rodzajów więźby dachowej. Mają one wpływ na konstrukcję poddasza i finalny wygląd tej przestrzeni. Wśród najczęściej spotykanych typów więźby dachowej są:

• Więźba krokwiowa – najprostszy i najtańszy rodzaj konstrukcji dachu. Ma jednak najmniej uniwersalne zastosowanie, ponieważ nadaje się do dachów o rozpiętości nie większej niż 6-7 metrów i o nachyleniu od 40 do 60 stopni. W tym typie więźby mamy do czynienia z parami krokwi, które łączą się w kalenicy i opierają o murłatę.  
• Więźba jętkowa – w tym typie konstrukcji dachu wiązary dachowe są dodatkowo stabilizowane z pomocą jętek, czyli poziomych belek przymocowywanych w 2/3 wysokości krokwi. Dzięki jętkom dach może mieć większą rozpiętość, nawet do 11 metrów. Dopuszczalny kąt nachylenia dachu wynosi od 35 do 67 stopni. 
• Więźba płatwiowo-kleszczowa – typ więźby odpowiedni do dachów o większej rozpiętości, nawet do 16 metrów. Nadaje się i do dachów płaskich, i stromych – dopuszczalny kąt nachylenia dachu to od 6 do 70 stopni. W tym rodzaju więźby dodatkowym stabilizatorem są płatwie, belki oraz ukośne miecze. 

Od rodzaju wybranej więźby dachowej, ocieplenia i sposobu wykończenia zależy, które elementy konstrukcyjne poddasza można wyeksponować. Jeśli chcesz, aby belki konstrukcyjne pozostały odkryte i zdobiły tę przestrzeń, najlepiej wybrać więźbę płatwiowo-kleszczową – można wtedy pozostawić odsłonięte płatwie, belki czy miecze. Ciekawie wyglądają także wyeksponowane jętki, zwłaszcza że można pozostawić je w stanie naturalnym lub pomalować. 

Elementy konstrukcyjne poddasza – liczy się jakość drewna

Aby poddasze było przestrzenią wygodną i ładną, koniecznie trzeba zadbać o wysoką jakość drewnianych elementów konstrukcyjnych. Ma to znaczenie estetyczne, ale też jest ważne ze względów bezpieczeństwa. Dobrym pomysłem jest certyfikowane drewno np. w klasie C24, suszone komorowo i strugane. Dzięki temu powierzchnia belek będzie gładka, co wygląda estetycznie i znacznie poprawia parametry drewna w zakresie ochrony przed ogniem, pleśnią i szkodnikami. 

Wysokiej jakości drewno na elementy konstrukcyjne poddasza, w tym certyfikowane drewno w klasie C24, drewno suszone strugane i więźby dachowe znajdziesz w składzie drewna Sopexim