Czym jest zasiedzenie nieruchomości

Osoba, która włada nieruchomością jak właściciel, ale nim nie jest, może nabyć własność nieruchomości w drodze zasiedzenia. Musi jednak spełnić kilka dodatkowych warunków.

Zasiedzenie nieruchomości to instytucja regulowana przez kodeks cywilny. Jeżeli posiadacz nieruchomości dysponuje nią nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny nabywa jej własność poprzez zasiedzenie. Aby tak się stało musi jednak uzyskać posiadanie w dobrej wierze. Oznacza to, że posiadacz funkcjonuje w przekonaniu, że jest właścicielem nieruchomości.

Sytuacje takie występują najczęściej w stosunkach rodzinnych. Przykładowo ojciec daruje córce nieruchomość rolną, jednak nie zawierają oni umowy w wymaganej prawem formie aktu notarialnego. Córka myśli, iż jest właścicielem nieruchomości, jednak do przeniesienia własności nigdy nie doszło.

Jeżeli posiadacz nieruchomości uzyskał posiadanie w złej wierze, nabycie własności poprzez zasiedzenie następuje po trzydziestu latach. Posiadacz w złej wierze ma świadomość tego, kto jest właścicielem nieruchomości Mimo tego włada on nieruchomością jak jej właściciel.

Do nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie potrzebne jest zarówno działanie, jak i zamiar posiadania nieruchomością jako właściciel. Określane jest to jako dwa elementy: corpus i animus. Corpus to faktyczne władztwo nad rzeczą, a animus to wewnętrzny zamiar władania rzeczą jak właściciel. Drugi element jest trudniejszy do wykazania podczas postępowania dowodowego. Faktyczne władztwo nad rzeczową wykonywane jest zazwyczaj poprzez podejmowanie takich czynności jak płacenie podatków związanych z nieruchomością, uprawianie i pobieranie pożytków z nieruchomości rolnych, ogrodzenie nieruchomości, przeprowadzanie remontów.

Nabycie własności nieruchomości poprzez zasiedzenie następuje z mocy prawa. Oznacza to, że nie jest potrzebne żadne dodatkowe działanie, aby własność nieruchomości została nabyta, jeśli zostały spełnione ustawowe przesłanki. Jeżeli jednak właściciel chce zostać wpisany do księgi wieczystej prowadzonej dla danej nieruchomości, powinien uzyskać sądowe stwierdzenie nabycia własności nieruchomości w drodze zasiedzenia.

W celu sądowego potwierdzenia zasiedzenia należy złożyć do sądu wniosek o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości w postępowaniu nieprocesowym. Do samego wniosku należy załączyć wypis i wyrys z rejestru gruntów, odpis księgi wieczystej oraz dowody na okoliczności posiadania nieruchomości jak właściciel, gospodarowania nią, a także dla wykazania czasu przez jaki nieprzerwane posiadanie ma miejsce.