Kiedy rada nie może odmówić rozwiązania z radnym stosunku pracy 

Rada gminy nie ma pełnej swobody w decydowaniu o odmowie rozwiązania stosunku pracy z radnym. Zdaniem wojewody dolnośląskiego rada musi wykazać, że rozwiązanie stosunku pracy z radnym pozostaje w związku z wykonywaniem przez niego mandatu.

Wojewoda dolnośląski uchylił uchwałę jednej z gmin zarzucając radnym nieuprawnioną odmowę wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym.

Pracodawca zwrócił się do rady gminy z wnioskiem o wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z osobą, która wykonywała równolegle mandat radnego. Pracodawca we wniosku oświadczył, że odwołanie ze stanowiska nie jest związane z wykonywaniem przez tego pracownika mandatu radnego.

W podjętej uchwale rada gminy nie zgodziła na rozwiązanie stosunku pracy z radnym wskazując na wyrok NSA z 18 grudnia 2020 r. (sygn.. akt II OSK 2620/20), w którym sąd stwierdził, że „tylko w jednej sytuacji, opisanej w art. 25 ust. 2 zdanie drugie ustawy o samorządzie gminnym, rada nie może swobodnie decydować o wyrażeniu albo niewyrażeniu zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, lecz musi odmówić udzielenia tej zgody. We wszystkich pozostałych sytuacjach swobodna uznaniowa decyzja należy tylko do niej.” 

Ponadto w uzasadnieniu uchwały radni wskazali na lakoniczność wyjaśnień pracodawcy co zdecydowało o tym, że nie byli w stanie ustalić zasadności twierdzeń pracodawcy, iż jego działanie nie jest związane z okolicznościami związanymi z działalnością społeczną i polityczną radnego. 

Jednocześnie w uzasadnieniu wskazano, że „obowiązkiem Rady jest wyrażenie wiążącego stanowiska co do zgody lub braku zgody na rozwiązanie stosunku racy z radnym” oraz, że „co do zasady Rada nie ma możliwości oceny prawdziwości wskazań pracodawcy rozwiązania stosunku pracy z radnym, albowiem należy to do Sądu Pracy.”

W rozstrzygnięciu nadzorczym wojewoda stwierdził jednak, że rada gminy w sposób nieuprawniony odmówiła wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym. 

W ocenie organu nadzoru rada w żaden sposób nie wykazała, że rozwiązanie stosunku pracy z radnym pozostaje w związku z wykonywaniem mandatu radnego, tym samym odmowa przez nią wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym pozbawiona była podstaw prawnych. 

„Podstawą do takiego działania Rady mogą być bowiem tylko zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu, a wystąpienie takich okoliczności musi bezwzględnie zostać wykazane w treści uzasadnienia uchwały w sprawie odmowy
wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym” – wskazał wojewoda.

Organ nadzoru zwrócił przy tym uwagę, że skoro rada gminy nie ma możliwości oceny leżących po stronie pracodawcy powodów uzasadniających rozwiązanie stosunku pracy z radnym – „uzasadnieniem uchwały, mocą której Rada Gminy odmawia wyrażenia zgody na dokonanie tej czynności, nie może być okoliczność, że pracodawca nie wskazał w swoim wniosku – innych aniżeli związanych z wykonywaniem mandatu radnego - powodów uzasadniających zamiar rozwiązania stosunku pracy".

Wojewoda przytoczył też wyrok NSA z dnia 21 marca 2023 r. (III OSK 2007/21), w którym wskazano, że „uzasadnienie uchwały w sprawie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym powinno obejmować ustalenie określonych faktów, wykładnię przepisów i wnioskowanie. Najważniejszą jego częścią jest uzasadnienie faktyczne, które w szczególności powinno zawierać wskazanie tych faktów, które rada gminy uznała za decydujące dla wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym lub jej odmowy, a także przyczyn, dla których inne okoliczności stanu faktycznego nie zostały uznane za relewantne dla rozstrzygnięcia”. 

mp/