Szanowni Państwo Radni. Zwracam się o upamiętnienie zapomnianego bohatera – burmistrza Torbicza.

W czytelni Miejskiej Biblioteki Publicznej,  od wielu lat, jest dar od Pana Stanisława Milewskiego – film ze wspomnieniami z czasów okupacji weteranów II wojny światowej, czynnych uczestników ruchu oporu podczas  II wojny światowej.

Nagranie z 1992 roku i zostało zrealizowane przez powszechnie szanowanego obywatela Kolna, Sybiraka,  Pana Jana Truszkowskiego.

Wtedy Pan Stanisław Milewski dowiedział się o burmistrzu Torbiczu.

Podczas 12 minut trwania filmu poznajemy ważne elementy działalności konspiracyjnej w Kolnie, w czasach okupacji sowieckiej i niemieckiej w latach 1939-1945.

W 1992 roku żyło jeszcze wielu członków ruchu oporu w Kolnie.

Fakty znane z tego filmu nie zostały zanegowane przez nikogo z żyjących wówczas żołnierzy państwa podziemnego w Kolnie.

Co stało się po latach? 

Nawet Pan Stanisław Milewski zapomniał.

Na portalu Kolniak24 czytamy:

„Syn komendanta AK nie może potwierdzić wersji osób, które chcą upamiętnić osobę Mieczysława Torbicza

Stanisław Milewski uczestniczył w obradach Rady Miasta Kolno. Według inicjatorów upamiętnienia, to jego ojciec miał wydać Torbiczowi rozkaz przeniknięcia do administracji okupanta.

– W dokumentach, które posiadam nie napotkałem na nazwisko Mieczysława Torbicza – mówi Milewski. – Nie mogę potwierdzić, że był on żołnierzem Armii Krajowej. Nie znalazłem o nim żadnej wzmianki. 

Stanisław Milewski jest synem komendanta obwodu Armii Krajowej „Śmiałowo”  Stanisława Milewskiego. Komendant został zastrzelony przez niemieckich żandarmów 8 lipca 1944 roku. Jego syn miał wtedy 4 tygodnie." (Kolniak24 - 10:42, 21.05.2016) 

Kto ma zdecydować o upamiętnieniu burmistrza Torbicza?

Decyzję o upamiętnieniu Mieczysława Torbicza ma podjąć nowa Rada Miasta Kolno.

Tak zdecydowali radni ustępującej rady  podczas ostatniej sesji, co przypomina Kolniak24:

"Decyzja w sprawie bohatera AK ponownie odłożona w czasie

Decyzję o upamiętnieniu Mieczysława Torbicza podejmie kolejna rada miasta. Obecni radni zadecydowali o tym podczas ostatniej sesji.

Takie rozwiązanie zaproponował przewodniczący Mieczysław Śniadach.

– Ta rada swoje stanowisko już zajęła 2 lata temu, uznaliśmy że nie ma wiarygodnych informacji potwierdzających, że był on burmistrzem Kolna – tłumaczy Śniadach. – My kończymy już swoją kadencję i myślę, że scedujemy to na następną radę.

Przewodniczący uważa, że w tym momencie obecni radni nie powinni już zabierać stanowiska w tej kwestii.

Radni jednomyślnie poparli wniosek przewodniczącego.

Tablica przypominająca działalność Torbicza została już ufundowana przez rodzinę. Teraz chodzi o zgodę na zamontowanie jej w urzędzie miasta." (Kolniak24 - 10:26, 19.09.2018)

W związku z powyższym zwróciłem się o zweryfikowanie dowodów życia i działalności burmistrza Torbicza do Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku .

W załączeniu odpowiedź Działu Naukowego Muzeum II Wojny Światowej.

Podnoszony przez jednego z radnych zarzut, że w zaświadczeniu z 27 lutego 1946 roku powinien być wpis,  że Torbicz był burmistrzem, to niezrozumienie faktu, że jest to jedynie potwierdzenie przez świadków, iż Mieczysław Torbicz został aresztowany i wywieziony do obozu koncentracyjnego (dokument w załączeniu).

Nie ma tam nawet wzmianki, że burmistrz Torbicz był w Armii Krajowej, która dla komunistów była wówczas „zaplutym karłem reakcji”.

W tamtych czasach, utrwalania władzy komunistycznej, wszelkie wzmianki o pracy w administracji  podlegającej Niemcom mogłyby skutkować zarzutem kolaboracji z okupantem.

Mam nadzieję, że współcześni patrioci z nowej Rady Miasta Kolno uhonorują jednego z bohaterów Kolna – burmistrza Mieczysława Torbicza.

Z poważaniem

Adam Przyborowski

do wiadomości:

Muzeum II Wojny Światowej

Instytut Pamięci Narodowej

Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej

Burmistrz Kolna, mgr inż. Andrzej Duda