NCBR: 100 mln zł na projekty dotyczące m.in. zarządzania wodą w Polsce

Najnowszy konkurs ogłoszony przez NCBR w ramach Programu Strategicznego Hydrostrateg, to kolejny etap realizacji programu wdrażania nowych rozwiązań poprawiających efektywność użytkowania i zarządzania zasobami wody w Polsce.

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju zamierza przeznaczyć 100 mln zł na projekty badawczo-rozwojowe dotyczące efektywności użytkowania i zarządzania zasobami wody w Polsce - podało w piątek NCBR. Nabór wniosków o dofinansowanie ruszy 5 grudnia br. i potrwa do 13 lutego 2026 r.

"Budżet konkursu to 100 mln zł. Minimalna wysokość dofinansowania pojedynczego projektu wynosi 1 mln zł, a maksymalna - 25 mln zł. Nabór wniosków o dofinansowanie projektów rozpocznie się 5 grudnia 2025 i potrwa do 13 lutego 2026 roku" - poinformowało w piątek NCBR.

NCBR wskazało, że do czwartej edycji konkursu w Programie Strategicznym Hydrostrateg mogą przystąpić konsorcja składające się z organizacji badawczych, przedsiębiorstw oraz innych podmiotów niebędących organizacją badawczą ani przedsiębiorcą, posiadających zdolność do wdrożenia rozwiązania będącego wynikiem realizacji projektu. W skład konsorcjum może wchodzić maksymalnie pięć podmiotów, z czego co najmniej jedno przedsiębiorstwo i co najmniej jedna organizacja badawcza. Zgłoszone projekty mogą obejmować badania podstawowe, badania przemysłowe, prace rozwojowe oraz prace przedwdrożeniowe.

Jak zaznaczono w komunikacie projekty, których szuka obecnie NCBR, powinny dotyczyć minimum jednego z trzech obszarów. Pierwszy dotyczy opracowania i wdrożenie systemów ograniczających ilość zanieczyszczeń w wodach powierzchniowych wraz z systemem monitorowania parametrów jakości środowiska wodnego wywołanych wzrostem retencji. Drugi obejmuje kwestie związane z retencją w systemach kanalizacji ogólnospławnej, a trzeci - retencji w sieciach kanalizacji deszczowej.

"Zasoby wodne w Polsce należą do najmniejszych w Europie. Jednocześnie cechuje je duża zmienność w czasie i zróżnicowanie w przestrzeni. Narastająca presja na środowisko, która następuje w wyniku rozwoju rolnictwa, przemysłu, procesu urbanizacji, intensywnej rekreacji i turystyki, jest negatywnie wzmacniana przez zmiany klimatu. Powoduje to dodatkowe zagrożenia dla rosnącego zapotrzebowania na wodę dobrej jakości - zwrócił uwagę dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju prof. Jerzy Małachowski, cytowany w komunikacie.

Centrum przekazało, że pierwsze zadanie w ramach konkursu ma polegać na stworzeniu systemów, które ograniczą zanieczyszczenia w wodach powierzchniowych i będą monitorować ich jakość. Podkreśliło, że ważne jest też stworzenie metod wykrywania i usuwania mikroplastików, systemów czujników do monitoringu w czasie rzeczywistym oraz technologii szybkiego reagowania na rozlewy substancji ropopochodnych. "Jakość wody powinna być oceniana na podstawie bioróżnorodności, mierzonej automatycznie za pomocą nowoczesnych sensorów" - dodano.

NCBR opisując drugie zadanie wyjaśniło, że dotyczy to systemów kanalizacji ogólnospławnej, a miasta borykają się tu z poważnymi problemami, takimi jak wylania ścieków i częste uruchamianie przelewów burzowych. Zdaniem NCBR aby skutecznie przeciwdziałać tym zagrożeniom, konieczne jest rozwijanie retencji rozproszonej i maksymalne wykorzystanie potencjału retencyjnego sieci. "Obejmuje to lokalne zagospodarowanie wód opadowych poprzez retencję, rozsączanie i wykorzystanie na miejscu, budowę rozproszonych zbiorników retencyjnych, wdrażanie systemów monitoringu opadów w czasie rzeczywistym oraz inteligentnego sterowania odpływem z wykorzystaniem sztucznej inteligencji" - wskazano.

Według NCBR do realizacji trzeciego zadania (zarządzanie kanalizacją deszczową) potrzebne są rozwiązania, które zatrzymują i wykorzystują wodę opadową, zamiast szybko ją odprowadzać. "Kluczowe działania to rozwój cyfrowych narzędzi projektowania z uwzględnieniem retencji i rozsączania, nowe technologie poprawiające trwałość zbiorników i systemów infiltracyjnych, oczyszczanie wód opadowych przy dłuższym magazynowaniu oraz inteligentne sterowanie odpływem" - dodano.

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) jest agencją rządową łączącą świat nauki i biznesu. Tworzy warunki do prowadzenia prac badawczo-rozwojowych. NCBR realizuje zadania służące społecznemu i gospodarczemu rozwojowi Polski, a także projekty związane z bezpieczeństwem i obronnością państwa. Pełni także rolę instytucji pośredniczącej w programach Unii Europejskiej: Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki oraz Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego. (PAP)

ab/ mick/